Tasos Livaditis / Τάσος Λειβαδίτης

Ηe wanted to be called
HUMAN

That morning I awoke with the unbearable
sorrow that I had never spoken of sunflowers,
it was curious, if not disgraceful, I looked in the
rooms, I searched in the hallway, I went to the basement,
*how did my childhood fit inside here*
I wondered, I smiled, *I must have been somewhere else*,
and I remembered my mother in the evenings all alone in the
bedroom, she wore that old hat with the
wings as if she wanted to show that everything had finished,
I sat, undone, on the staircase, then they rang
the bell, I went and opened the door, it was, again, the man
with the ax, *you scumbag, I tell him,
what are you trying to prove*, I am simply thinking of you.
*And you imagine you will get out of it.*

Tasos Livaditis
(translation: Eva Johanos)

Ήθελε να λέγεται
Α Ν Θ Ρ Ω Π Ο Σ

Εκείνο το πρωί ξύπνησα με την αβάσταχτη
θλίψη ότι δεν είχα μιλήσει ποτέ για ηλιοτρόπια,
ήταν περίεργο, αν όχι και ποταπό, κοίταξα στα
δωμάτια, έψαξα στο διάδρομο, πήγα στο υπόγειο,
*πώς χώρεσαν εδώ μέσα τα παιδικά μου χρόνια*
αναρωτήθηκα, χαμογέλασα,*κάπου αλλού θα ήμουν*,
και θυμήθηκα τη μητέρα τα βράδια ολομόναχη στην
κάμαρα, φορούσε εκείνο το παλιό καπέλο με τα
φτερά σαν να ‘θελε να δείξει ότι όλα είχαν τελειώσει,
κάθισα αποκαμωμένος στη σκάλα,τότε χτύπησαν
το κουδούνι, πήγα κι άνοιξα, ήταν πάλι ο άνθρωπος
με το τσεκούρι,* βρε κάθαρμα, του λέω,
τι μου παριστάνεις*, εγώ απλώς σε σκέφτομαι.
*Και θαρρείς πώς θα γλιτώσεις*.

Τάσος Λειβαδίτης

If you want to call yourself a human being

If you want to call yourself a human being
you won’t stop for a moment your struggle for peace and justice.
You will go out in the streets, you will shout, your lips will be bloody from crying out
your face will be bloody from the bullets- but not a step backward.
Every one of your shouts a stone thrown at the windows of the exploiters of war
Every gesture of yours is to throw injustice over a cliff.
And take care: don’t forget yourself for even a moment.
Just as you are reminded for a while of your childhood years
you leave thousands of children to be torn to bits while they play unsuspected at
civilization
for a moment if you look at the sunset
tomorrow the people will be lost in the night of the war
so as you stop for a moment to daydream
millions of human dreams will become ash beneath the mortar shells.
You don’t have time
you don’t have time for yourself
if you want to call yourself a human being.
If you want to call yourself a human being
you might need to leave your mother, your beloved
or your child.
You will not hesitate.
You will renounce your lamp and your bread
You will renounce the evening’s relaxation on the doorsill of your home
for the rough road that leads to tomorrow.
Before nothing will you feel timidity, nor will you fear.
I know, it is beautiful to listen to a harmonica in the evening,
to look at the stars, to dream,
it is beautiful bent over the red mouth of your love
to listen to her telling you her dreams for the future.
But you have to bid farewell to all of that and to start out
because you are responsible for all the harmonicas of the world,
for all of the stars, for all of the lamps and
for all of the dreams
if you want to call yourself a human being.
If you want to call yourself a human being
it might be necessary that they lock you in prison for twenty or
even more years
but you, even in prison you will always remember the spring,
your mother and the world.
You even within the square measurements of your cell
you will continue your road on the earth.
And when in the endless silence, at night
You will hit the wall of your cell with your finger
from the other side of the wall Spain will answer you.
You, as you see your years pass and your hair
whitening,
you will not get old,
You, even in prison each morning you will dawn younger
Since all the time new struggles begin in the world
if you want to call yourself a human being.
If you want to call yourself a human being
you will have to be able to die on any morning.
The evening before, in isolation you will write a long, tender
letter to your mother
You will write the date on the wall, the initials of your name and one
word
Peace
as if you were writing the whole story of your life.
To be able to die on any morning
to be able to stand before six rifles
as if you stood before the entire future.
To be able, above the volley that is killing you,
to hear the millions of simple people who
sing as they fight for peace.
If you want to call yourself a human being.

-Tasos Livaditis

(translation: Eva Johanos)

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν΄αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ΄τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις
πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο
απ΄τ΄άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν
τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη :
Ειρήνη
σα ναγραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απ΄την ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

-Τάσος Λειβαδίτης

Violets for a season (excerpt) ΒΙΟΛΕΤΕΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΕΠΟΧΗ (απόσπασμα)

1. Σελίδες από μια χαμένη επανάσταση που στα περιθώρια γράψαμε
κι εμείς τη ζωή μας
2. κι εσείς νεκροί μου σύντροφοι, καμιά φορά βαδίζω μαζί σας και το
Παλτό μου ανοίγει σαν φτερούγα,
ύστερα ακουμπάω κάπου κι ονειροπολώ ή μοιράζω την αστροφεγγιά
στους άτυχους αυτού του κόσμου.
3. Ήταν τις μέρες που ανακαίνιζαν το άσυλο. Οι ελαιοχρωματιστές
Μου φέρονταν καλά, μας κουβεντιάζανε, μας έδιναν τσιγάρα,
εγώ τους έδειχνα πώς να βγάζουν έξω το χρυσάφι – τσιμουδιά,
αλλά στο άσυλο είχαμε πολύ.
Τα τσιγάρα βέβαια δεν τα κάπνιζα, τα φύλαγα για τους συντρόφους
μου –όλους νεκρούς, απ’ την Καντόνα ως το Γουαδαλκιβίρ…
4. Τελικά δεν είμαι παρά ένας σύντροφος τρελός από καλύτερες μέρες.
5. ω γενιά μου χαμένη –πήραμε μεγάλους δρόμους, μείναμε στη μέση.
6. Κι αν νικηθήκαμε δεν ήταν απ’ την τύχη ή τις αντιξοότητες, αλλά
απ’ αυτό το πάθος για κάτι πιο μακρινό.
7. …Αλλά δε θα ξεχάσω ποτέ μια νύχτα σ’ εκείνη
τη μεγάλη εξέγερση, οι τραυματιοφορείς μ’ ακούμπησαν για μια στιγμή
κάτω και τότε κοίταξα τα’ άστρα, θεέ μου, πως έλαμπαν,
και ξαφνικά δε μ’ ένοιαζε που είχαμε νικηθεί, «όλο το άπειρο είναι
δικό μας», είπα μέσα μου κι έκανα όρκο να φέρω ως το τέλος το
πεπρωμένο μου.

Τάσος Λειβαδίτης
(20 Απριλίου 1922 -30 Οκτωβρίου 1988)

But at nights
Poetry: Tasos Livaditis
Music: Yiorgos Tsagkaris
First version: Vassilis Papakonstantinou
This version: Apostolos Rizos & Martha Frintzila

And look, we got here
without luggage
but with such a beautiful moon
And I dreamed of a better world
Poor humanity, you couldn’t
write even one more chapter
Like a piece of wood from a sad shipwreck
our elder continent travels

But at nights how beautifully
that the earth smells

Of course he loved
the ideals of humanity
but the birds
were flying farther away

Cruel heartless world
that never opened an umbrella
above the tree that is getting wet

But at nights how beautifully
that the earth smells

Then they discovered the compass
so they could die elsewhere
and avarice
so they could remain dead forever

But as the night falls
a flute somewhere
or a star is pleading
for the whole humanity

But at nights how beautifully
that the earth smells

As I’m staying in my room
I suddenly get brilliant ideas
I wear Father’s jacket
so there’s two of us
And if anyone ever heard me bark
it was to give
the room an air of countryside

But at nights how beautifully
that the earth smells

Someday we will deliver justice
with a star or a flower
like a song that, as it rains
takes the poor men’s side

But at nights how beautifully
that the earth smells

Give me your hand…
Give me your hand…

Αλλά τα βράδια
Στίχοι: Τάσος Λειβαδίτης
Μουσική: Γιώργος Τσαγκάρης
πρώτη εκτέλεση- Βασίλης Παπακωνσταντίνου
ερμηνεία- Απόστολος Ρίζος – Μάρθα Φριντζήλα

Και να που φτάσαμε εδώ
Χωρίς αποσκευές
Μα μ’ ένα τόσο ωραίο φεγγάρι
Και εγώ ονειρεύτηκα έναν καλύτερο κόσμο
Φτωχή ανθρωπότητα, δεν μπόρεσες
ούτε ένα κεφαλαίο να γράψεις ακόμα
Σα σανίδα από θλιβερό ναυάγιο
ταξιδεύει η γηραιά μας ήπειρος

Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη

Βέβαια αγάπησε
τα ιδανικά της ανθρωπότητας,
αλλά τα πουλιά
πετούσαν πιο πέρα

Σκληρός, άκαρδος κόσμος,
που δεν άνοιξε ποτέ μιαν ομπρέλα
πάνω απ’ το δέντρο που βρέχεται

Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη

Ύστερα ανακάλυψαν την πυξίδα
για να πεθαίνουν κι αλλού
και την απληστία
για να μένουν νεκροί για πάντα

Αλλά καθώς βραδιάζει
ένα φλάουτο κάπου
ή ένα άστρο συνηγορεί
για όλη την ανθρωπότητα

Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη

Καθώς μένω στο δωμάτιο μου,
μου `ρχονται άξαφνα φαεινές ιδέες
Φοράω το σακάκι του πατέρα
κι έτσι είμαστε δυο,
κι αν κάποτε μ’ άκουσαν να γαβγίζω
ήταν για να δώσω
έναν αέρα εξοχής στο δωμάτιο

Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη

Κάποτε θα αποδίδουμε δικαιοσύνη
μ’ ένα άστρο ή μ’ ένα γιασεμί
σαν ένα τραγούδι που καθώς βρέχει
παίρνει το μέρος των φτωχών

Αλλά τα βράδια τι όμορφα
που μυρίζει η γη!

Δος μου το χέρι σου..
Δος μου το χέρι σου..

So what are we doing here
poetry: Tasos Livaditis
music: Yiorgos Tsagaris
arrangement: Yiannis K. Ioannou
interpretation: Vasilis Papakonstantinou

So what are we doing here
and when will the world change
But hurry tonight tonight
put aside all the oblivion
and in its place
let me put a little anemone*.

Ah- great – Ah- great
to be alone
for you to be two,
for us all to be.

[*anemone: a small, deeply colored flower...]

Λοιπόν τι κάνουμε εδώ
Στίχοι: Τάσος Λειβαδίτης
Μουσική: Γιώργος Τσαγκάρης
Ενορχήστρωση:Γιάννης Κ.Ιωάννου

Λοιπόν τι κάνουμε εδώ
και πότε θ’ αλλάξει ο κόσμος.
Όμως απόψε βιάζομαι απόψε
να παραμερίσω όλη τη λησμονιά
και στη θέση της
ν’ ακουμπήσω μια μικρή ανεμώνη.

Α, ωραίο – Α, ωραίο
να ‘σαι μοναχός
να ‘σαστε δυο,
να ‘μαστε όλοι να ‘μαστε όλοι.

Α, ωραίο – Α, ωραίο
να ‘σαι μοναχός
να ‘σαστε δυο ,
να ‘μαστε όλοι
να ‘μαστε όλοι.

see also / να δείτε επίσης

Mikis Theodorakis [composer] / Μίκης Θεοδωράκης

Vesper

Theodorakis sings Theodorakis [composer] / Θεοδωράκης τραγουδάει τα δικά του

On the doorsill of the times
Saturday night

Grigoris Bithikotsis [male vocalist] / Γρηγόρης Μπιθικώτσης

My mother and All-Holy One

Manolis Lidakis [male vocalist] / Μανώλης Λιδάκης

To meet you

Vassilis Papakonstantinou [male vocalist] / Βασίλης Παπακωνσταντίνου

I color birds

Alkistis Protopsalti [female vocalist] / Άλκηστις Πρωτοψάλτη

I set the door open in the evening

Dimitris Mystakidis [singer-songwriter] / Δημήτρης Μυστακίδης

Speak

Marinella, duets [duets & more] / Μαρινέλλα, ντουέττες

Saturday night

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

*

You may use these HTML tags and attributes: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <strike> <strong>